Diyabet Hastalığı için Faydalı Bitkiler ve Doğal Tedavi

Şeker Hastalığının (Diyabet) tedavisinde, tıbbi bitkilerden elde edilen geleneksel ilaçlar dünya nüfusunun yaklaşık %60 tarafından kullanılmaktadır. Bu makalede diyabet tedavisinde kullanılan şifalı bitkilere, özellikle de Hindistan geleneksel diyabet tedavisinde kullanılan şifalı bitkilere yer verilmiştir. Diyabet (Şeker Hastalığı) farklı ülkelerde çeşitli kesimlerden birçok insanı farklı şekilerde etkileyen önemli bir insan rahatsızlığıdır. İstatistikler, şeker hastalığının, Hindistan'da özellikle de kentsel alanlarda, önemli bir sağlık sorunu olduğunu gösterimektedir. Diyabet ve sekonder komplikasyonların kötü etkilerini azaltmak için çeşitli yaklaşımlar olmasına rağmen, bitkisel formüller daha az yan etki ve düşük maliyeti nedeniyle tercih edilmektedir.

Bu makalede, Kanıtlanmış antidiyabetik ve diyabet tedavisinde kullanılan bitkisel ilaçlar, bu bitkilerin yararlı etkilerinin bir listesi derlenmiştir. Şeker hastalığının tedavisinde kullanılan şifalı bitkiler arasında , Akasya ağacı: (Babhul), Aegle marmelos (Bengal Ayvası), Allium cepa (soğan), Allium sativum: (sarımsak), Aloe Vera ve Aloe Barbadensis, Caesalpinia bonducella, Capparis desidua, Coccinia indica, Eugenia jambolana (Hint bektaşi üzümü), Mangifera indica (Mango), Momordika (acı kabak), Ocimum basilicum (Fesleğen), Phyllanthus amarus (bhuiawala), Pterocarpus Marsupium, Trigonella foenum graecum: (çemen otu), Tinospora cordifolia: (Guduchi) yer verilmiştir. Diyabet ve komplikasyonlarının gelişiminde antioksidan özelliklere sahip antidiyabetik bileşikler çok önemlidir. Bu nedenle bu tıbbi bitkilerin antioksidan etkileri hakkında bilgiler de yer almaktadır.

Son birkaç yıldır bitkisel ilaçlar ve bu ilaçların kullanım alanında üstel büyüme olmuştur. Doğal kaynaklı tedavi yöntemleri daha az yan etkileri nedeniyle gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerde popülerlik kazanmaktadır. Kullanılan birçok geleneksel ilaçlar şifalı bitkiler, mineraller ve organik maddelerden türetilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) dünya çapında tıbbi amaçlar için kullanılır 21.000 bitki belirtilmiştir. Bu türler arasında 150 tür oldukça büyük bir ölçekte ticari olarak kullanılanmakta ve bu bitkilerin büyük çoğunluğu da, Hindistan'da bulunmaktadır. Hindistan, tıbbi amaçlı bitkilerin en büyük üreticisi ve dünyanın botanik bahçesi olarak adlandırılırmaktadır.

Diyabet ve Önemi
Diyabet, kan şekeri ile karakterize karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmasının kronik bir hastalığıdır. Diyabetin küresel prevalansı 1995 yılında %4 iken, bu sayının 2025 yılında %5,4'e artacağı tahmin edilmektedir. Son on yılda Hindistan'da yapılan çalışmalar, kentsel nüfusun artmasıyla, diyabet prevalansınında hızla arttığını göstermiştir. Hindistan'da diyabetli yaklaşık 33 milyon yetişkin var olduğu tahmin edilmektedir. Bu sayının 2025 yılına kadar 57,2 milyon olması muhtemeldir.

Diyabet insülin yetersizliği ile ortaya çıkan metabolik bir işlev bozukluğudur. Diyabetik belirtiler şunlardır: Kan şekerinin yüksek düzeyi nedeniyle olağandışı susuzluk, sık idrara çıkma, aşırı açlık ve kilo kaybı, bulanık görme, bulantı ve kusma, aşırı halsizlik ve yorgunluk, sinirlilik ve ruh hali değişiklikleridir.

Diyabet rahatsızlığı çeşitli komplikasyonlara yol açan çok faktörlü bir hastalıktır ve bu nedenle bir çok tedavi yaklaşımı gerektirir. Diyabet hastalar ya yeterince insülin salgılamaz ya da hücreler insüline yanıt vermez. İnsülin eksikliği durumunda, hastalara insülin enjeksiyonları verilmiştir. İnsülin enjeksiyonlarının, hipoglisemi, kilo alımı, mide-bağırsak bozuklukları, karaciğer toksisitesi gelişimi gibi yan etkileri ve yüksek maliyet nedeniyle bazı sınırlamaları vardır.

Şifalı bitkiler diyabet tedavisi ve diyabet komplikasyonlarını için alternatif tedavi yöntemlerinden biridir. Diyabet için 400'ün üzerinde geleneksel bitki tedavisi bildirilmiştir. Bazı bitki özlerinin diyabet hastalığının hipoglisemik etkisi üzerinde olumlu olduğu insan ve hayvan modellerinde teyit edilmiştir. Diyabet Dünya Sağlık Örgütü Uzmanlar Komitesi geleneksel şifalı bitkilerinin çok daha fazla araştırılması gerektiğini tavsiye etmiştir.

Diyabet ve diyabetik komplikasyonlar için önerilen pek çok bitkisel ilaçlar vardır. Şifalı bitkiler bu formülasyonların ana maddelerini oluşturur.

Akasya arabica: (Babul chall kabuğu)
Özellikle Hindistan tüm doğasında bulunur. Akasya Bitki özü insülin serbest bırakmak için salgılatıcı olarak hareket ederek, antidiyabetik bir madde olarak görev yapar. Akaya ağacının toz haline getirilmiş tohumları pankreatik beta hücrelerinden insülin salınması başlattığı deneyler neticesinde kanıtlanmıştır.

Aegle marmelos: (Bengal Ayva, Altın elma, Bael veya bilva)
Aegle marmelos, bael olarak da bilinir, Bengal ayvası, altın elma, taş elma, ahşap elma gibi Hindistan yerli ağacının bir türüdür. Hindistan ülke genelinde kutsal bir ağaç olarak kabul edilir. Hindular, Aegle marmelos meyvelerini geleneksel tıp tedavisinde gıda olarak kullanır. Aegle marmelos ağacının yapraklarından elde edilmiş sulu ekstre sindirim sistemini geliştirir ve kandaki şeker seviyesini ve üre serum kolesterolünü düşürür.

Soğan (Allium cepa)
Soğanda bulunan çeşitli eter çözünürlerinr yanı sıra, kuru soğan tozu, çözünmeyen fraksiyon özelliği ile anti-hiperglisemik aktivite gösterirler. Soğanın ayrıca antioksidan ve hipolipidemik etkiye sahip olduğu bilinmektedir. Diyabetik hastalara 50 g. soğan suyu tek bir oral doz verilmiş ve kan şekerinin önemli ölçüde kontrol altına alınmasının yanı sıra önemli ölçüde postprandiyal glukoz düzeyleri de kontrol altına alındığı gözlenmiştir.

Sarımsak (Allium sativum)
Sarımsak uzun ömürlü bir bitkidir, kükürt ihtiva eden bileşikleri ile keskin kokulu ve önemli bir hipoglisemik etkiye sahip olduğu kanıtlanmıştır. Bu etkinin, pankreatik beta hücreleri veya insülini arttıran hepatik metabolizmaya bağlı olduğu düşünülmektedir. Sarımsak homojenatı (10 ml/kg/gün) ile beslenmiş diyabetik tavşanlarda insulin önemli ölçüde artmış, hepatik glikojen, serbest amino asit içeriği ve açlık kan glukozu azalmıştır. Sarımsak yağında insülinden daha iyi kontrol edilen bir lipid peroksidasyonu ihtiva eden amino asit vardır bu diyabetik semptomlar en aza indirdiği gözlemlenmiştir.

Aloe Vera
Aloe, uzun bir zamandır çok amaçlı popüler bir doğal tedavi ilacı olarak kullanılmaktadır. Bitki Jel ve lateks olarak iki temel ürüne ayrılabilir. Aloe vera jeli, yaprak hamuru veya zamkından, aloe lateks denilen, aloe suyu ise dış deri altındaki süngerimsi tabakadan elde edilir. Aloe zamk özü, diyabetik farelerde glukoz toleransı arttırdığı ve hipoglisemik etki gösterdiği kanıtlanmıştır. Diyabet semptomlarından biri olan geç yara iyileşmeleri Aloe vera ile en aza indirilmiştir.

Bektaşi Üzümü (Eugenia jambolana)
Hindistan'da Bektaşi üzümü çekirdekleri diyabet için kullanılır ve diyabet için bir çok bitkisel formülasyonların önemli bir bileşenini oluşturur. Sulu ve alkollü özü, liyofilize tozunun antihiperglisemik etki gösterdiğ ve kan şekerinin azalmasına neden olduğu sanılmaktadır. Bektaşi üzümü çekirdeği özü, hafif diyabetli hastalarda (plazma şekeri 180 mg/dl) yüzde 73.51 oranında azalma, orta derecedeki diyabet hastalarında (plazma şekeri 280 mg/dl) yüzde 55.62 oranında, ağır şeker hastalığı (plazma şekeri 400 mg/dl) yüzde 17.72 oranında kan şekeri seviyesini düşürdüğü gözlenmiştir.

Acı Kabak (Momordika)
Acı Kabak (Momordica charantia) Hindistan ve diğer Asya ülkelerinde yaygın antidiyabetik bir antihiperglisemik madde olarak kullanılır. Acı kabağın tohum, yaprak ve tam bitki özleri, çeşitli hayvan modellerinde, hipoglisemik etkiye sahip olduğu kanıtlanmıştır. Acı kabak meyvesi, tohum ve dokularından elde edilmiş polipeptit subkutan olarak diyabetik hastalara uygulanmış ve önemli bir hipoglisemik etki göstermiştir.

Mango (Mangifera indica)
Bu bitkinin yaprakları, Nijerya halk hekimliğinde antidiyabetik bir madde olarak kullanılmaktadır. Yapılan deneylerde mango suyunun diyabetik hastalarda kan glukoz düzeyini değiştirmemiştir, ancak lifli extresi kullanıldığında, Antidiyabetik etkinlik görülmüştür, yapılan araştırmalar sonucu, mangonun bağırsaklarda glikoz emilimini en aza indirdiği ve kan şeker seviyesini kontrol edilmesine yardımcı olduğu belirlenmiştir.

Fesleğen (Ocimum)
Genellikle Tulsi olarak bilinir ve antik çağlardan beri, bu bitki tıbbi özellikleri ile tanınır. Yaprakları ve sulu ekstresi ile diyabetik hastalarda kan şekeri seviyesinin azalmasına neden olur. Bu bitki aynı zamanda antiasthemitic, antistres, antibakteriyel, antifungal, antiviral, antitümör, gastrik antiülser,antioksidan, mütajen ve immünostimulandan etkilere sahip olması nedeniyle Diyabet semptomlarının en aza indirilmesinde mucizevi bir etkiye sahiptir.

Çemen (Trigonella foenum graecum)
Tüm Hindistan üzerinde bulunur ve çemen tohumu genellikle Hint baharat sektörünün en önemli unsurlarından biri olarak kullanılmaktadır. Çemen tohumu içeriğindeki bir amino asit nedeniyle diyabetik insanlarda insülin salınımının artması neden olur.